Đức Phật dạy rằng một vị sa-môn nên sống chánh mạng, bên trong giới định bên ngoài bát y. Rồi tùy vào phước nghiệp cá nhân cộng thêm tín tâm của đàn na tín thí thì tự nhiên vị tỳ kheo có được cái đời sống vật chất. Còn ngoài chuyện trau dồi Tam học mà lại đi kiếm sống bằng phương tiện khác thì đó chính là tà mạng của hàng xuất gia.
Cư sĩ cũng có kiểu tà mạng của hàng cư sĩ, nghĩa là kiếm sống bằng những nghề gieo khổ cho người khác như buôn bán vũ khí, buôn người, buôn bán thịt sống, buôn bán chất gây say, buôn bán thuốc độc, buôn bán cái gì gây hại cho người khác. Đó được gọi là tà mạng trong đời sống của cư sĩ.
Người cư sĩ không có bán buôn giao dịch kiếm tiền trên những nghề nghiệp hay mặt hàng khiến cho chúng sanh khác phải đổ máu, rơi lệ. Bán chất nghiện là làm cho người ta tan nhà nát cửa. Bán vũ khí, thuốc độc là gieo rắc cái chết. Buôn người là dày xéo nhân phẩm người khác, đẩy đời người khác vào bóng tối gián tiếp hay trực tiếp.
Phật tử không hiểu Bốn Đế là gì thì khó mà học đạo khó mà hành đạo lắm. Người Phật tử thứ thiệt thì chuyện đầu tiên phải nhớ có mặt trên đời này, có cái thân này là khổ. Nuôi thân này chỉ là chăm sóc một vết thương. Hà cớ gì vì băng bó cái vết thương đó mà chúng ta lại đi kiếm sống bằng bao nhiêu tội ác, bao nhiêu việc làm hại người, hại đời. Dầu trong đạo hay ngoài đời, cứ luôn luôn nhớ như vậy. Nhớ rằng sự có mặt trong cuộc đời này là sự bất đắc dĩ, là một thứ khổ nạn. Tấm thân này là một thứ của nợ. Để nuôi cái bất đắc dĩ này chúng ta không cần thiết phải làm cho người khác đổ máu rơi lệ.
Hôm nay quí vị không thấm, không tiêu hóa được điều tôi nói, nhưng mai này khi bắt chân ngồi thiền, hay tuổi già bệnh hoạn đổ xuống thì lúc đó quí vị mới tin tôi nói. Ngay trong cái sống nên nghĩ đến cái chết. Ngay trong lúc khỏe hãy nghĩ đến lúc đau bệnh. Ngay trong lúc tuổi trẻ hãy nghĩ đến tuổi già. Ngay trong lúc bình yên hãy nghĩ đến lúc bất trắc. Tàu có câu “cư an tư nguy”, dầu lúc bình yên nhất cũng phải nhớ đến lúc có chuyện xảy ra cho mình. Khi sống bằng một nhận thức sâu sắc như vậy, thì chuyện kiếm sống của mình phải xét lại. Mình có vì chuyện nuôi sống gia đình mà mình bất kể quyền lợi, nỗi niềm cảm xúc của người khác hay không.
#NhậtKýChépBằngKinh_tập18
#SưGiácNguyên (giảng)
